Instituto Politékniku Betano (IPB) liu husi komisaun organizadora orientasaun tinan Akademika 2023 konvida Administradór munisipiu Manufahi sr.Arantes Isaac Sarmentu sai hanesan oradór hodi fo palestra ba Estudante sira iha orientasaun akadémika IPB.
Materia ne’ebe mak Administrador Munisipiu Manufahi hato’o kona-bá “Papel Administrasaun Munisipiu iha Politika Dezentralizasaun tuir Dekretu lei Nu.3 iha Munisipiu Manufahi” ba Estudante sira hamutuk 133 tinan Akademiku 2023.
Objetivu hosi Politika Desentralizasaun maka hanesan dezenvolvimentu setor Privadu, tamba setor refere sai importante hodi kria kampu servisu ba foin sa’e sira.
Iha palestra ne’e estudante preokupa tamba Timor oan barak maka ba servisu iha rai li’ur, tamba kampu servisu iha Timor la iha, tamba ne’e husu ba Governu prepara mekanizmu hodi fasilita traballador Timor oan sira ne’ebe servisu iha rai li’ur atu investe osan iha Timor hodi loke kampu servisu ba foin sa’e sira,
Hatan preokupasaun ne’e administradór Arantes Isaac Sarmento,foin sa’e ba buka servisu iha rai li’ur parte di’ak ida no fo vantajen ba Timor-Leste, tanba sira ba buka osan hodi mai halo investimentu hadia Ekonomia familia no osan sirkular iha railaran, iha parte ida Timor oan sira aprende iha rai li’ur, sira fila mai investe fali iha Timor.
Administrador hato’o lia menon ba Estudante sira iha IPB nu’udar Estudante tékniku kuandu remata Eskola tenki kria rasik kampu servisu ba aan rasik.
Instituto Politékniku Betano (IPB) liu hosi komisaun Organizadora Orientasaun Tinan Akademika 2023 realiza atividade orientasaun Akadémika ba Estudante foun no tuan durante loron tolu (3) hahú hosi loron kuarta,15 to’o sexta, 17 marsu 2023. Tema orientasaun maka hanesan “Ho Aktividade Akadémiku Tinan 2023 Bele Dezenvolve Koñesimentu Estudante Foun Sira Iha Ambitu Akadémika Nivel Ensinu Superior”. Aktividades Orientasaun ne’e halao iha kampus IPB Betano.
Total estudante ne’ebe maka partisipa iha orientasaun hamutuk nain 133 ho total estudante foun hamutuk nain 119 no estudante tuan nain 14.Hosi eskola superior engenharia hamutuk estudante nain 66 kompostu hosi estudante foun nain 59 no estudante tuan nain 7 no eskola superior agronomia I zooteknika hamutuk nain 67 kompostu hosi estudante foun 60 no estudante tuan nain 7.
Sr. Cipriano Tilman, M.PA hanesan primeiru Vise prezidente IPB ne’ebe reprezenta hosi magnifiku prezidente IPB hodi halao abertura ba atividade orientasaun akademika nee. Nia salenta katak ho laran luak agradese ba estudante foun sira mai iha institutu ida ne’e hanesan pasu pozitu ida ba ita boot sira bainhira hotu iha DII maka seidauk bele konsegue ho lisensiatura wainhira loke lisensiatura oportunidade diak ba ita boot sira hodi kontinua estudu iha instituto ne’e. IPB hari iha 2017 ate ohin loron ita hetan autonomia rasik iha 2021 katak instituto ne’e hamrik mesak no hahu restaurasaun to ohin loron ita nia governo foin maka hari instituto publiku ida nee mesak.
“Estudante sira la bele laran taridu tamba instituto ne’e iha dosente mestradu lubuk ida no lisensiatura hodi dedika sira nia an hodi mai hamutuk iha instituto ne’e hodi kapasita alin sira nia koiñesimentu para aban bainrua hadia imi nia futuru”. Dehan Sr.Cipriano.
(IPB-Dili, 09 Marsu 2023) – Institutu Politékniku Betano nia Magnífiku Prezidente IPB Prof. Assoc. Adj. Sr. Acacio Cardoso Amaral, Ph.D asina akordu koperasaun programa tékniku ho Magnífiku Reitór UNTL Dr. João Soares Martins, MPH, Ph.D atu estabelese sistema E-learning, Jestaun Biblioteka no sistema avaliasaun dosentes. Serimónia asina akordu tékniku ne’e hala’o iha sala de video conferencia da Reitoria da UNTL, Campus Central, kinta ohin (09/03/2023).
Akordu ne’e atu estabelese koperasaun téknika ho Fakuldade Enjeñaria no Siénsia Teknolójia, Departementu Enjeñaria Informatika (FEST-DEI) hodi implementa atividade sistema informasaun akadémika no IPB iha interese tebes atu implementa programa ida ne’e.
Magnífiku Prezidente IPB Prof. Assoc. Adj. Sr. Acacio Cardoso Amaral, Ph.D hateten katak ohin IPB asina tan akordu ba daruak nian ho UNTL liliu iha implementasaun sistema teknolójia. Agradese no apresia tebes ba Magnifiku Reitor ho estrutura tomak hodi realiza asina akordu tékniku ida ne’e. Koperasaun ne’e atu estabelese tan sistema informasaun iha IPB atu nune’e bele hametin liu tan koperasaun entre UNTL no IPB.
“Koperasaun dahuluk ho Departementu Enjeñaria Informatika UNTL ne’ebé mak estabelese ona Sistema Informasaun Jestaun Akadémika(siglá portugéz, SIGA) iha tinan kotuk no ohin asina tan akordu tékniku ba daruak nian atu estabelese tan sistema akadémika”. Dehan Prezidente IPB
Iha sorin seluk, prezidente IPB haktuir tempu ona timoroan ne’ebé mak iha kapasidade liliu iha area informasaun teknolójia no tenki fo konfiansa matenek ne’ebé sira iha hodi implementa iha ita nia rain.
Iha fatin hanesan Magnífiku Reitór Dr. João Soares Martins, MPH, Ph.D agradese wain tebes hasoru malu fila fali ho estrututa IPB sira asina akordu ba kontinuasaun nian liliu iha sistema informasaun teknolójia iha IPB. Koperasaun entre instituisaun rua ne’e importante teb-tebes presiza iha akordu ida hodi halao serbisu tuir baze legal.
“Iha atividade seluk mak ita presiza dezenvolve maka peskiza hamutuk entre IPB ho UNTL, espera katak ho koperasaun ne’e buras liután no fo rezultadu ne’ebé di’ak tantu UNTL no IPB”. Dehan reitor UNTL
Partisipa iha serimónia ne’e hanesan Segundu Vise Prezidente IPB, Sr. Amancio Horacio, Diretór Eskola Superior Agronómia no Zootéknika, Sr. Gaspar Ferreira Vicente, Diretór Eskola Superior Enjeñaria Sr. Fernando da Costa Fernandes, Diretór Administrasaun Akadémika no IT Sr. Pedro de Deus, M.Si, diretor DNAF, sr. Domingos Faria, diretor DNA, sr. Marito Soares, Pro Reitora ba Asuntu Estudantíl, Profesora Eng. Lígia T. Correia, M.Sc., Dekanu FEST Adalfredo Guterres da Silva Ximenes, M.Eng, Diretór Vosco Pereira, M.Eng, profesor Jose da Costa no Profesor Frederico Cabral, M.Eng.
Institutu Politékniku Betanu kontínua hasa’e bandeira kada fulan ba semana dahuluk, ohin segunda (06/08/2023) responsavél hasa’e bandeira hosi estudante Eskola Engenharia(ESE), kursu konstrusaun sivil iha resintu IPB Betano.
Dahuluk, Magnífiku Prezidente IPB, Prof. Assoc. Adj. sr, Acacio Cardoso Amaral, Ph.D, hakarak fó parabéns bá ekipa isar bandeira, tamba ezekuta servisu ho di’ak, kumpri oras no liuhosi isar bandeira ida ne’e, hodi fó onra ba erói nasional.
Prezidente IPB informa ba estrutura, dosentes funsionáriu administrasaun sira katak kumpri oras serbisu, hamosu unidade no kria estabilidade institutu nian, ba dosente sira kumpri oras hanorin, mantein unidade, kontinua dezenvolve no atualiza materia hanorin nian, ba funsionáriu administrasaun mantein oras serbisu, labele fuma iha kampus laran nomós ba estudante sira prezisa estuda makas nune’e hodi hetan valor di’ak hodi lori IPB nia naran.
“Tinan ne’e, sei simu estudante foun no husu ba asosiasaun estudantil sira presiza halo preparasaun di’ak ba orientasaun akademika tinan 2023 hodi simu ita nia alin sira ho di’ak, sorin seluk, sei iha formasaun pedagójia bá dosentes sira, nafatin fo hanoin ba gabinete segundu vise sira aselera ba asuntu ne’e” Dehan sr. Acacio.
Prezidente apéla ba eskola superior rua mak hanesan Eskola superior Agronómia no Zootéknika (ESAZ) no Eskola Superior Engenharia (ESE) ita sei iha akreditasaun kursu nian hosi Ajénsia Nasionál ba Avaliasaun no Akreditasaun Akadémika (ANAAA) mai iha IPB, tamba ne’e presiza preparasaun, forma komisaun no nafatin kopera servisu hamutuk.
Partisipa iha serimónia hasa’e bandeira ne’e mak hanesan Inspetór Jeral, Sr. Roberto da Costa Magno, Prmeiru Vise Prezidente IPB, Sr. Cipriano Tilman, M.PA Segundu Vise Prezidente IPB Amancio Horacio, Diretór DNAAEIT (Diresaun Nasional Administrasaun Akadémika no IT) Pedro Deus, M.Si, Diretór DNAF Sr. Domingos Faria, Diretór Eskola superior Agronómia no Zootéknika (ESAZ). sr. Gaspar F. Vicente, M.Sc, kordenador Kursu Produsaun Animal (KPA), Diretór Eskola Superior Engenharia (ESE), sr. Fernando da Costa Fernandes, M.Eng, Kordenador kursu Konstrusaun Sivil (KKS), xefe departamentu sira, funsionáriu administrasaun, dosentes no estudante sira.
Institutu Politékniku Betano (IPB) nia estudante sira utiliza ona Sistema Informação e Gestão Académica(SIGA-IPB) oinsá sira bele asesu hodi prenxe FPE,hare horariu,valor transkrisaun no selu seluk tan.
Liuhosi sistema digitalizasaun ida ne’e hafasil tebes ba estudante sira hodi asesu ba sistema refere.
Instituto Poltékniku Betanu (IPB) komemora aniversáriu ezistensia IPB ba dala neen(6) nian ho tema “Ho dies natalis sei lori espiritu foun ba Dezenvolvimentu institutu IPB. Eventu aniversáriu ne’e hala’o iha kampus IPB Betano-Manufahi.
Magnifiku Prezidente IPB Prof. Assoc. Adj Acácio Cardoso Amaral, Ph.D, iha nia diskursu hateten katak hodi Estrutura IPB nia naran hakarak hato’o bemvindu ba konvidadus hotu nia prezensa haksolok iha loron espesiál ida ne’e, loron ne’ebé importante tebes ba IPB ne’ebe maka eziste ba tinan neen (6) nia laran. “Ho Dies Natalis sei lori Esperitu foun ba Dezenvolvimentu IPB” ho esperitu foun ida ne’e sei dezenvolve IPB diak liu tan.
“Ami Esforsu iha tinan 6 nia laran hodi dezenvolve IPB ho rekursu ne’ebe iha. maibé ami hala’o saida maka ami bele “ami progressu neineik mas beibeik“ maske durante ne’e sei falta rekursu umanu no fasilidade, IPB kontinua esforsu maske la barak maibé la zero neineik maibe beibeik. IPB kontinua esforsu, halo koperasaun ho entidade sira no universidade iha rai li’ur no mos rai laran hodi kontinua dezemvolve IPB iha futuru” Dehan Prezedente.
“Tuir planu ba futuru IPB sei konstrui kampu basketball,Volliball,Badmiton, Laboratorium no Auditoria konstrusaun lao dadaun prezija entidades hotu nia apoiu, ami mos sei dezenvolve sistema e-elearning,jestaun biblioteka ne’ebe maka asina akordo ona ho universidade politekniku Hera”, Haktuir Prof. Acacio.
Iha fatin hanesan Prezidente Komisaun G Parlamentu Nasional (Sr.Antonio Verdial) salenta katak Hanesan deputadu Reprezentante Povu iha parlamentu nasional Sente kontente no haksolok tebes bele partisipa iha eventu aniversariu IPB ba dala neen (6) hodi bele hasoru malu ho autoridade edukativa sira, manorin nain sira espesial ba Estudante sira hodi bele rona hau hanesan Prezidente Komisaun G Parlamentu Nasional ne’ebe trata asuntu Edukasaun, Juventude, Kultura no sidadania. Iha oportunidade ida ne’e mos hakarak hato’o parabens ba Prezidente IPB ho Estrutura tomak tamba iha progresu ne’ebe lubun wain. Ikus liu lia menon ba alin Estudante sira atu kadi kakutak no aproveita matenek husi IPB.
Iha sorin seluk,reprezentante Ministru Ensinu Superior,Siénsia no Kultura (MESSK), Diretora Sra.Maria Filomena Guterres Lay salienta katak ohin loron aniversáriu Dies Natalis IPB ba dala 6 sei lori Esperitu foun ba Eskola Politekniku Betanu,esperitu ida ne’e lori duni ita ba tinan tuir mai.
Hafoin serimonia IPB ba dala neen (6) nian,akompaña hosi Prezidente IPB, Vise Prezidente no estrutura tomak lori reprezentante Ministerio Ensino Superior Diretora jeral, Sra.Filomena Lay ho nia ekipa, Prezidente KGPN, Xefe Gabinete Prezidente RDTL reprezentante sr.Paulino, Komandante PNTL Munisipio Manufahi no konvidadus sira hodi partisipa inagura karau luhan iha resintu IPB.
Entidades sira ne’ebe partisipa iha serimonia ida ne’e mak hanesan Xefe Gabinete Prezidente RDTL reprezentante (Sr.Paulino), Diretora Jeral MESSK nudar reprezenta Ministru Ensinu Superior Siensia no Kultura (Sra.Maria Filomena Lay Guterres), Prezidente Komisaun GPN (Sr. Antonio Verdial), reprezentante komisario KFP (Sra.Maria de Jesus Sarmentu), Komandante PNTL (Sr.Adão de Araujo), Administrador Munisipiu Manufahi,reprezentante Diretor Ezekutivu ANAAA ho ekipa, autoridade lokal, estrutura hotu hosi IPB,sivitas Akademika IPB hanesan korpus Dosente IPB, funsionariu, estudante no alumni sira.